DOPAMİN DETOKSU NEDİR/NEDEN YAPILIR?

Hayatımızda dönem dönem farklı süreçler yaşarız. Kimi zaman mutlu, kimi zaman mutsuz hissettiğimiz zamanlarımız olmuştur. İşte yaşamdan mutluluk duyamadığımız, yaşamdan keyif alamadığımız durumlara değineceğim. Yediğimiz yemekten bile tat alamadığımız, içtiğimiz suyun lezzetine bile varamadığımız zamanlardır bu anlar. Kendimizi sebepsizce telefonun ekranı önünde amaçsızca vakit geçirdiğimiz anlara da denk gelmişizdir. Ortada bir sebep yokken kendimizi bir hiçlik içinde hissettiğimiz zamanlarda bulduğumuz da olmuştur. Peki bizler neden mutlu ya da üzgün hissederiz ve buna ne sebeptir diye baktığımızda beynimizde bulunan bir madde karşımıza çıkmaktadır. Bize mutluluk hissini veren bir madde vardır bünyemizde yer alan bu ise; Dopamin’dir. Bu maddenin azlığı ya da çokluğu da bizler için iyi değildir ve denge de olmasını tercih ederler bilim insanlarınca. Fakat bunun öncesinde dopamin nedir ve neden gereklidir, buna bir bakalım. Dopamin, beyin hücrelerimizde rol oynayan nöromodülatör bir moleküldür. Peki bahsini ettiğimiz dopamin ne için gereklidir bünyemiz için, bir de buna göz atalım. Dopamin, zevk, memnuniyet ve motivasyon hissetmemizi sağlar. Kendimizi “iyi hissetme” haliyle alakalı bir hormondur. Dopamin, beyinde keyif alma, motivasyon gibi mekanizmalarda da rol de oynamaktadır. Peki beyin neden dopamin ister? Dopamin sinir hücreleri arasında iletişimi sağlayan nörotransmitter adı verilen madde vardır. İşte bu madde bedenimizin ve ruhumuzun en kıvrak yerlerinde görev almaktadır. Kan basıncını ayarlayan ve hareket etmemizi sağlayan işte bu maddedir; dopamindir. Dolayısıyla da bizlerin neşeli hissetmemizi sağlayan madde de Dopamin sayesinde olduğu bilgisine ulaşabiliriz. Yani güzel bir başarı yaşadığımızda iyi hissetmemizi, lezzetli bir yemek yediğimizde keyif almamızı ya da çok sevdiğimiz bir arkadaşımızla vakit geçirdiğimizde mutlu olmamızı sağlayan maddedir. Bir nevi mutlulukla ilişkilendirilir. Yaratıcığımıza, odaklanmamıza, keyif ve zevk almamızda rol oynar. Diğer taraftan bazen bazı aktiviteler yaptığımızda dopamin salgısını normalden beş ila on kat daha fazla artabilmektedir; internette oyun oynamak, sosyal medya da vakit geçirmek, çikolata yemek gibi… Hal böyle olunca beyin bazı alıcılarını kapatabilmekte ve kişi yaşadığı durumdan mutlu olma hissiyatını kaybedebilmektedir. Durum böyle olunca yapılan eski aktivitelerden eskisi gibi keyif alamama durumu da ortaya çıkmaktadır. Telefonda sosyal medya da gezinmek eskisi gibi zevk vermemesidir mesela. Ya da bilgisayarda veya telefonda gelen gönderilere bakmak haz ve mutluluk oluşturmaması durumudur. İşte tam da bu noktada Dopamin Detoksu ( Dopamin Orucu) karşımıza çıkmaktadır. Bir süreliğine bizlere haz ve mutluluk veren aktivitelerden uzaklaşma durumudur, Dopamin Orucu. Ve oluşan bu tahribatı bu aktivelerden bir süreliğine uzaklaşarak engellemiş oluyoruz. Yaşanan bu duygusal hasarı daha sakin ve bizleri yormayan aktivitelerle gidermeye çalışma halidir. Dopamin Detoksu; Gün içinde bir ila dört saat iş ya da aile talepleriyle ilgilenmek, sosyal medyadan uzak durmak, internette az sörf yapmak, senede bir kere tatile çıkmak, kendine içsel bir aktivite yaratmak kitap okumak ya da yoga yapmak gibi… İşte bir süreliğine bu şekildeki bir yaşam şekli, yaşanan duygusal tahribatı engellemekte rol oynayabilmektedir. Bilinmelidir ki, yukarıda bahsedilenler sadece bir öneridir ve bu önerilerinse yaşamın bıraktığı yorgunluğa kısa süreli bir sakinlik ve rahatlık sağladığı da unutulmamalıdır. Hayatımızın kontrolü de, onu şekillendirip biçimlemekte yine kendi elimizdedir.